Stadia rozwoju zarodka w jaju ptasim |
|||||
» Podstawy inkubacji » Stadia rozwoju zarodka w jaju ptasim | |||||
Proces przekształcenia jaja w pisklę jest jednym z największych cudów natury jaki dokonuje się na całym świecie praktycznie codziennie. Okres inkubacji różni się dla poszczególnych gatunków ptaków, lecz niezależnie od jego długości w ciągu kilku do kilkudziesięciu dni z jaja (często małego) wyłania się pisklę. Złożoność tego procesu nie może być zrozumiana bez zagłębienia się w jego embriologię.
Gdy jajo leży w normalnych warunkach otoczenia (temperatura około 20oC) z embrionem w jaju nic się nie dzieje. Dopiero w momencie gdy w otoczeniu wystąpią warunki odpowiednie dla inkubacji (odpowiednia temperatura, wilgotność powietrza), rozpoczyna się właściwy rozwój zarodka. Embrion składa się z wielu komórek, które w początkowym stadium inkubacji są podobne. Jednak z biegiem czasu komórki się różnicują. Niektóre komórki mogą stać się istotnym elementem poszczególnych narządów, inne znajdą się w skrzydle, nodze lub dziobie. Wkrótce po zapoczątkowaniu procesu inkubacji, w części tylnej zaczyna być widoczna punktowa, zagęszczona zbieranina komórek. To pasmo komórek daje początek linii tułowia pisklęcia. Od tej prymitywnej linii, zaczyna się rozwój głowy i kręgosłupa zarodka. Jest prekursorem kształtu przewodu pokarmowego. Pojawiają się place krwi, które powoli będą przekształcać się w systemy naczyń krwionośnych. Zaczynają pojawiać się oczy. W drugim dniu inkubacji wyspy krwi zaczynają się łączyć i tworzą system naczyń krwionośnych. W tym samym czasie w innym miejscu zaczyna wytwarzać się serce. Po 44 godzinie inkubacji system naczyń krwionośnych się wykształca i łączy z sercem, które zaczyna bić. W tym czasie wytwarzają się dwa odrębne układy krążenia: zarodka (embrionu) i "układ krążenie jajka". Dziób zaczyna się rozwijać pod koniec trzeciego dnia inkubacji . Zaczynają pojawiać się zaczątki skrzydeł i nóg. W czwartym dniu dalej kształtuje się tułw i całe ciało. Ciało pisklęcia obraca się o 90oC i układa się w dół lewą stroną do żółtka. Głowa i ogon zbliżają się do siebie, tak że embrion układa się w kształt litery "C". Jama gębowa, język i dziury nosowe wykształcają się jako część przewodów pokarmowego i oddechowego. Serce cały czas się powiększa mimo, że nie jest jeszcze wewnątrz organizmu. Daje się dostrzec jego delikatne bicie. Pozostałe organy wewnętrzne również nadal się rozwijają. Na koniec czwartego dnia inkubacji zarodek ma wszystkie organy potrzebne do podtrzymania życia po wylęgu i większość z nich da się wyróżnić. Mimo to pisklę nie przeżyłoby poza tym specyficznym środowiskiem, w odróżnieniu od ssaków. Zarodek rośnie i rozwija się szybko. W siódmym dniu, na nogach i skrzydłach zaczynają pojawiać się palce. Serce jest już całkowicie zamknięty w jamie klatki piersiowej, a zarodek coraz bardziej zaczyna przypominać ptaka. Po dziesięciu dniach inkubacji zaczynają pojawiać się pojedyncze piórka i połacia piór. Dziób staje się coraz twardszy. W czternastym dniu wytwarzają się pazury i zarodek układa się do pozycji właściwej do wyklucia. Po dwudziestym dniu inkubacji pisklę znajduje się w pozycji wylęgowej, dziobem przebija komórkę powietrzną w jaju i płuca zaczynają oddychać. Po 21 dniach inkubacji, pisklę wreszcie rozpoczyna swoją ucieczkę ze skorupki. Rozpoczyna się wykluwanie. Najpierw próbuje delikatnie "przepychać" dziób przez komórkę powietrzną. Omocznia, która służyła do tej pory jako jego płuca, zaczyna zasychać równolegle do tego jak pisklę zaczyna stosować własne płuca. Pisklak cały czas stara się wydostać głowę na zewnątrz. Stwardniały i ostry koniec dzioba (ząb) i specjalnie wykształcony mięsień z tyłu szyi pomaga przebić skorupę. Kurczak chwilę odpoczywa, zmienia pozycję, zaczyna "kuć" skorupę do czasu gdy jego głowa nie wydostanie się na zewnątrz jaja. Następnie pisklę wykonuje bezwładne ruchy odpychając się nogami od dolnej części skorupy. Kurczak jest wyczerpany i odpoczywa, w tym czasie pępowina odpada i rany po niej się goją. Stopniowa "noworodek" odzyskuje siły, schnie i zaczyna chodzić. Proces inkubacji i klucia kończy się sukcesem. "Ząb" na końcu dzioba odpadnie w ciągu kilku dni po wykluciu. Proces klucia jest kulminacyjnym i bardzo newralgicznym etapem inkubacji. W sztucznych warunkach inkubacji w tym okresie inkubatory nie pownny być otwierane częściej niż co 6 godzin. Inkubator należy wówczas otwierać tylko gdy jest to niezbędne.
|
|||||